Dziki pochrzyn wywołał przed laty poruszenie, ponieważ miał być naturalnym środkiem antykoncepcyjnym. Badania naukowe prowadzone w latach czterdziestych naszego stulecia nie potwierdziły działania antykoncepcyjnego dzikiego pochrzynu ale nie jest obojętny na gospodarkę hormonalną, a to za sprawą diosgeniny jaka jest w pochrzynie. Dodatkowo zauważono, że wiele odmian pochrzynu posiada zdolność do wzmocnienia kości, ochrony naczyń krwionośnych, a także wspomagania organizmu w okresie menopauzy.
Co to jest za roslina?
Pochrzyn (ignam) należy do rodziny pochrzynowatych Dioscoreaceae. obejmuje około 650 gatunków, natomiast cała rodzina pochrzynowatych liczy około 800 gatunków. Występuje głównie w regionach tropikalnych i służyła tam i służy do jako roślina spożywcza i lecznicza. Najbardziej popularnym gatunkiem jest meksykański dziki pochrzyn (wild yam).
Hindusi uprawiają i wykorzystują kulinarnie podobnie jak ziemniaki niektóre odmiany pochrzynu. Podobnie pochrzyn jest wykorzystywany w Polinezji, w Gujanie, na Filipinach, Madagaskarze, Chinach i w Afryce.
Do celów leczniczych wykorzystywane są jednak głównie: pochrzyn chiński Discorea batatus i pochrzyn włochaty Dioscorea villosa (dziki pochrzyn).
Rdzenne kobiety amerykańskie stosowały kiedyś dziki pochrzyn przede wszystkim jako środek antykoncepcyjny i remedium na wszelkie dolegliwości kobiece. Mężczyźni natomiast przypisywali pochrzynowi działanie odmładzające i regenerujące.
Jakkolwiek niewiarygodnie brzmi dla nas dzisiaj wykorzystanie rośliny jako środek antykoncepcji, to właśnie roślina – a mianowicie dziki pochrzyn przyczynił się do rozwoju współczesnej antykoncepcji.
Dziki pochrzyn jest przodkiem tabletki antykoncepcyjnej
W latach 30. XX wieku naukowcy próbowali zsyntetyzować sztuczny estrogen i progesteron, aby stworzyć środek antykoncepcyjny. Wykorzystywali do tego mocz zapłodnionych krów i klaczy, z którego pozyskiwano ekstrakt steroidowy. Progesteron zapobiega owulacji w czasie ciąży oraz wspomaga leczenie zaburzeń miesiączkowania i zapobiega niektórym rodzajom poronień. Koszt progesteronu i innych sterydów był jednak bardzo wysoki, co skłoniło naukowców do poszukiwania sterydu roślinnego.
Przełom nastąpił w 1942 roku dzięki amerykańskiemu chemikowi Russellowi Markerowi. Poszukiwał on sterydu roślinnego z klasy sapogenin, który przypominałby strukturą progesteron. Znalazł go w korzeniu rośliny z rodziny liliowatych, stosowanej już w leku „Związek Lydii Pinkham”. Następnie przekształcił sapogeninę z korzenia sarsaparilli w cząsteczkę identyczną z progesteronem.
W tym czasie japońscy chemicy wyizolowali steryd z ignamu z rodziny Dioscorea, nazwali go diosgeniną. Koszty pozyskiwania progesteronu z badanych roślin były jednak zbyt wysokie, więc Marker rozpoczął wyprawy w poszukiwaniu nowych surowców. W Meksyku zainteresował się rośliną nazywaną przez miejscowych “cabeza de negro”, czyli dzikim pochrzynem (Dioscorea Villosa). Opowieści tubylców o niezwykłych właściwościach tej rośliny skłoniły go do dalszych badań. Marker przekształcił diosgeninę z meksykańskiego dzikiego pochrzynu w progesteron, co przyniosło mu sukces i rozgłos.
Sukces ten skłonił go do intensywnych poszukiwań gatunków Dioscorea z dużymi korzeniami, aby zbiór i przetwarzanie surowca były opłacalne. Niedługo potem rozpoczęto produkcję pierwszych pigułek antykoncepcyjnych. Estrogen, również niezbędny do ich produkcji, nadal pozyskiwano z moczu klaczy.
Chociaż pierwsze pigułki antykoncepcyjne nie mogłyby istnieć bez dzikiego pochrzynu, mechanizm ich działania był inny niż samego korzenia. Diosgenina nie była jedyną substancją w tej roślinie posiadającą właściwości antykoncepcyjne. Różne składniki dzikiego pochrzynu działały współbieżnie.
Współczesne tabletki hormonalne działają inaczej niż naturalne hormony roślinne. Tabletka antykoncepcyjna manipuluje równowagą hormonalną, uniemożliwiając owulację i paraliżując jajowody, czego nie obserwuje się przy stosowaniu dzikiego pochrzynu.
Dziki pochrzyn wpływa na organizm w inny sposób i nie przynosi efektów po pojedynczych dawkach. Muszą być spełnione pewne warunki, aby miał wpływ na gospodarkę hormonalną. Willa Shaffer, położna, dzieliła się swoimi doświadczeniami z doustnym przyjmowaniem dzikiego pochrzynu w broszurze „Dziki Pochrzyn: Antykoncepcja bez strachu”. Polecała swoim pacjentkom spożywanie 3000 mg dzikiego pochrzynu dziennie, w dwóch dawkach po 1500 mg. Według jej raportów, prawie 100 procent kobiet było w stanie używać dzikiego pochrzynu jako środka antykoncepcyjnego.
Antykoncepcyjne działanie pojawia się po około 6-12 miesiącach codziennego stosowania, zwłaszcza u młodych kobiet. Zdrowy styl życia i dieta są kluczowe dla skuteczności dzikiego pochrzynu. Palenie papierosów, alkohol, cukier, otyłość i brak ruchu mogą osłabiać jego działanie.
Kluczowe jest również zwrócenie uwagi na jakość produktu. Powinien to być produkt z dzikiego pochrzynu w jakości surowej żywności, suszony w temperaturach nieprzekraczających 45 stopni Celsjusza.
Chociaż działanie antykoncepcyjne dzikiego pochrzynu nie jest w pełni potwierdzone, inne właściwości korzeni tej rośliny są udokumentowane badaniami. Kilka studiów wykazało, że dziki pochrzyn ma bardzo dobry wpływ na zdrowie kości, co jest szczególnie interesujące dla kobiet w trakcie i po menopauzie.
Zastosowanie pochrzynu
Gatunki Dioscorea zawierają bioaktywne cząsteczki, takie jak diosgenina. Rzeczywiście, korzeń pochrzynu , oprócz wartości odżywczych, jest potencjalnym źródłem substancji bioaktywnych, które mogą być interesujące w profilaktyce i leczeniu wielu chorób.Badania udowodniły, że pochrzyn ma również działanie przeciwutleniające, obniżające poziom cukru we krwi, obniżające poziom lipidów, przeciwdrobnoustrojowe, przeciwzapalne, przeciwwirusowe, androgenne, estrogenne i antykoncepcyjne.
Dioscorea stanowi kluczowy składnik wielu suplementów diety wykorzystywanych w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym.
Ta roślina była również powszechnie stosowana przez lokalne społeczności, głównie te zajmujące się handlem roślinami leczniczymi na całym świecie. W rzeczywistości, bulwy różnych gatunków Dioscorea są używane jako lekarstwo na różne dolegliwości i choroby (takie jak:
- kaszel,
- przeziębienie,
- ból brzucha,
- trąd,
- oparzenia,
- infekcje grzybicze,
- czerwonkę,
- choroby skóry,
- reumatyzm,
- artretyzm, etc
w wielu preparatach, a nawet do kontroli urodzeń.
Skład fitochemiczny oraz zastosowanie roślin Dioscorea
Powszechnie wiadomo, że potencjał tej rośliny jest związany z różnymi związkami fitochemicznymi występującymi w Dioscorea. Bulwy i korzenie zawierają steroidowe sapogeniny, głównie diosgeninę, a także związki lotne. Substancje chemiczne, takie jak diosgenina obecna w Dioscorea, są komercyjnie wykorzystywane w przemyśle farmaceutycznym.
Najczęściej występującymi metabolitami wtórnymi tej rośliny są saponiny, a ponad 100 saponin steroidowych (opartych na części aglikonowej, takie jak stigmastanol, furostanol, spirostanol, cholestanol, ergostanol i glikozydy pregnanolowe) wyizolowano z różnych gatunków Dioscorea.
Oprócz tych steroidów, zidentyfikowano diterpeny klerodanu, związki fenolowe, cyjanidyny, chinony, diaryloheptanoidy i związki zawierające azot w bulwach gatunku Dioscorea.
Diosgenina, która jest główną saponiną furostanolu obecną w wielu roślinach, w tym w gatunkach Dioscorea, jest opisywana jako obiecujący związek bioaktywny o wielu właściwościach leczniczych, takich jak obniżanie poziomu lipidów, działanie przeciwutleniające, przeciwzapalne, obniżanie poziomu cukru we krwi i antyproliferacyjne.
Diosgenina uzyskiwana przez hydrolizę saponin z tej rośliny była głównym surowcem do przemysłowej produkcji leków steroidowych, takich jak leki przeciwzapalne, androgenne, estrogenne i antykoncepcyjne. Korzenie i kłącza Dioscorea villosa, znane również jako “dziki ignam”, są bogatym źródłem diosgeniny. Obecnie suplementy diety zawierające ekstrakty z tej rośliny są popularne wśród kobiet do łagodzenia objawów menopauzy i są szeroko stosowane jako alternatywa dla hormonalnej terapii zastępczej.
Pochrzyn w terapii klimakterium i menopauzy
Niektórzy eksperci zaczynają dostrzegać, że typowe objawy menopauzy (takie jak suchość skóry i błon śluzowych, nietrzymanie moczu, osteoporoza itd.) mogą wynikać nie tyle z czystego niedoboru estrogenów, co z tzw. dominacji estrogenów. To oznacza, że równowaga między estrogenami a progesteronem zostaje zaburzona na korzyść estrogenów. W praktyce kobieta może mieć nadal zbyt mało estrogenów, ale jeśli jest znacznie mniej progesteronu w porównaniu do pozostałego estrogenu, to również nazywamy to dominacją estrogenową – nawet pomimo niedoboru estrogenu.
Warto pamiętać, że w okresie menopauzy poziom progesteronu spada znacznie szybciej niż poziom estrogenu. Powodem jest fakt, że nawet po menopauzie pewne ilości estrogenów są nadal produkowane w korze nadnerczy, tkance tłuszczowej i jajnikach, podczas gdy naturalna produkcja progesteronu przez organizm jest niemal całkowicie zahamowana. W związku z tym, początkowo więcej uwagi powinno się zwrócić na progesteron niż na estrogen.
Mówi się, że dziki pochrzyn ma działanie podobne do progesteronu ze względu na zawartość diosgeniny. Roślina ta może delikatnie przeciwdziałać dominacji estrogenów, dlatego warto spróbować jej działania, gdy pojawiają się pierwsze objawy menopauzy. Jest to szczególnie ważne, ponieważ powszechnie przepisywane syntetyczne hormony mogą mieć silne skutki uboczne, takie jak ryzyko raka piersi, zakrzepicy czy problemów sercowo-naczyniowych.
Polecam artykuł na ten temat, aby dowiedzieć się więcej o alternatywnych metodach łagodzenia objawów menopauzy.
Podsumowanie
Podsumowując, ta roślina wydaje się być doskonałym dodatkowym narzędziem w profilaktyce osteoporozy, które jednocześnie może chronić naczynia krwionośne przed tworzeniem się złogów. W przypadku łagodnych objawów menopauzy również może okazać się pomocna, zwłaszcza gdy towarzyszy im dominacja estrogenów. Natomiast w przypadku bardziej intensywnych objawów menopauzy, skuteczniejsze mogą okazać się hormony bioidentyczne. Dla kobiet w wieku płodnym cierpiących na zespół napięcia przedmiesiączkowego lub inne objawy dominacji estrogenów, jest bardzo dobrym składnikiem naturalnej terapii.
Stosowanie tej rośliny w celu antykoncepcji nie jest jednak zalecane ze względu na duże ryzyko zajścia w ciążę.
Co do sposobów stosowania, dostępna jest w wielu różnych formach: kapsułkach, kremie czy żelu dopochwowym. Stosuje się ją od momentu owulacji, czyli nie przez cały cykl. Krem lub żel aplikuje się raz lub dwa razy dziennie na klatkę piersiową, brzuch, ramiona, a nawet wewnętrzną stronę ud, najlepiej gdy nie planujesz brać prysznica w ciągu najbliższej godziny.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat tej rośliny, jej działania i możliwości zastosowań, zalecam odwiedzenie strony Heide Fischer. Prowadzi ona seminaria na ten temat i ma duże doświadczenie w tej dziedzinie.
Ważne jest, aby pamiętać, że ten artykuł został napisany na podstawie aktualnych (w chwili publikacji) badań i książek. Mimo to, nie powinien być wykorzystywany do samodiagnozy lub samoleczenia. Nie zastępuje on wizyty u lekarza. Dlatego zawsze przed zastosowaniem jakiejkolwiek metody leczenia (niezależnie od tego, czy pochodzi ona z tego czy z innego naszego artykułu), powinno się najpierw przedyskutować ją ze swoim lekarzem lub doświadczonym terapeutą naturalnym.
Materiały źródłowe:
Równowaga hormonalna Mia Lundin Urlika Davidsson
Ciało kobiety, mądrość kobiety Autor: Christiane Northrup
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25993784/
https://www.acs.org/education/whatischemistry/landmarks/progesteronesynthesis
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7393038/#B5
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23327640/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/?term=discorea+villosa
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/?term=discorea+batatas
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34520827/
Views: 22
