Spacerując wzdłuż malowniczych stawów czy spokojnych jezior, można nie tylko cieszyć się chwilą relaksu, ale również odkryć niezwykłą roślinność. Wysokie trzciny pospolite, znane naukowo jako Phragmites australis, wznoszą się majestatycznie nad brzegami wód, jakby pełniły rolę strażników przyrody. Choć dla wielu stanowią jedynie część krajobrazu, w tradycyjnej medycynie chińskiej (TMC) są cenione jako Lu Gen za swoje unikalne właściwości lecznicze. Mimo że trzcina rośnie niemal wszędzie, jej właściwości są często niedoceniane. Niewielu zdaje sobie sprawę, że kryje ona nie tylko estetyczne walory, ale także smakowe i lecznicze. Jeśli zastanawiasz się, jakie tajemnice skrywają te imponujące rośliny i jak można je wykorzystać, dzisiejszy wpis odpowie na te pytania.
Trzcina pospolia czyli Lu Gen gdzie wystepuje
Trzcina pospolita, Phragmites australis nazwa chińska Lu Gen, rośnie na terenach bagiennych, podmokłych, na brzegach zbiorników zarówno słodkich, jak i słonych wód. Trawa ta kwitnie od lipca do września. Nasiona dojrzewają w okresie zimowym. Roślina ma wielkokwiatową wiechę z fioletowymi kłoskami.
W publikacjach dr. H. Różańskiego możemy wyczytać, że trzcina działa …
„Odtruwająco na miąższ wątroby, żółciopędne, immunostymulująco, przeciwzapalnie i przeciwmiażdżycowo. Obniżają poziom lipidów we krwi oraz hamują uwalnianie histaminy. Łagodzą objawy alergii”…
(Lu Gen) Historia i zastosowanie
W starożytnym Egipcie Phragmites australis, czyli trzcina pospolita, była niezwykle ceniona za swoje wszechstronne zastosowanie. Roślina ta była wykorzystywana do produkcji wielu codziennych i praktycznych przedmiotów, które miały ogromne znaczenie zarówno w życiu codziennym, jak i w tradycyjnej medycynie. Z trzciny pospolitej wytwarzano między innymi:
- napoje,
- maty,
- instrumenty muzyczne,
- artykuły spożywcze,
- strzały,
- celulozę.
Ponadto, trzcina była również używana jako materiał do pokrycia dachów. Indianie Seri z północnego Meksyku wykorzystywali puste rurki trzciny jako fajki tytoniowe. W medycynie rdzeń trzciny znajdował szerokie zastosowanie, m.in. w plemieniu Nawaho, gdzie napar ze sproszkowanego korzenia stosowano jako środek wymiotny oraz w leczeniu chorób skóry i żołądka. Poza rdzennymi Amerykanami, trzcina była także popularna w medycynie ludowej w Europie i innych regionach, gdzie używano jej jako plastra, środka moczopędnego, a także w leczeniu kaszlu, problemów z płucami, czkawki i przekrwienia oskrzeli.
Ta skromna roślina, choć może niepozorna, odegrała istotną rolę w różnych kulturach na przestrzeni wieków, będąc nieocenionym surowcem w wielu dziedzinach życia.
W podręczniku z „Botaniki dla szkół niższych gimnazjalnych i realnych”, przez E. Huckla, Lwów 1876 tak oto o trzcinie czytamy:
… „Trzcina przynosi pożytek rozmaity. Za młodu jest dobrą paszą dla wołów, ususzone źdźbło może służyć na opał, wykładają nią ściany i sufity do tynkowania, z niego robią przyrządy tkackie, świeżej wiechy używa się do zabarwiania na żółto, a z dodatkiem indygu na zielono. Z liści trzciny można też wyrabiać papier. Korzenie są słodkawe i mogą służyć jako środek lekarski, czyszczący krew, wzbudzający poty”…
Wykorzystanie trzciny Lu Gen w kuchni i apteczce
Trzcina pospolita ma delikatnie słodki smak, który nadaje jej wyjątkowe walory kulinarne. Młode korzenie i pędy, zanim w pełni rozwiną się liście, można spożywać na surowo lub po ugotowaniu w osolonej wodzie. W czasach głodu, dawne społeczności suszyły kłącza trzciny, przetwarzając je na pożywną mąkę, z której przygotowywano zupy i kleiki, szczególnie polecane przy dolegliwościach takich jak chrypka czy kaszel.
Z suchych, rozdrobnionych i podprażonych w piekarniku kłączy wytwarzano substytut kawy. Sproszkowane pędy i korzenie dodawano także do zup, wzbogacając ich smak i wartość odżywczą. Ze względu na zawartość cukrów, mąka z kłączy trzciny doskonale nadaje się do karmelizowania sosów, a także może pełnić rolę substancji zlepiającej w produkcji leków ziołowych.
Trzcina pospolita w kosmetyce
Cukry proste, aminokwasy, fenole oraz skrobia zawarte w trzcinie wykazują silne działanie odżywcze i przeciwzapalne, jednocześnie ujędrniając i wygładzając skórę. Odwar z kłączy i łodyg trzciny jest stosowany do przemywań, co wspomaga nawodnienie i rozjaśnienie skóry. Dla cery zwiotczałej, zmęczonej, suchej oraz z przebarwieniami, zaleca się maseczki z odwaru, mąki trzcinowej lub świeżych kłączy, które skutecznie regenerują i odświeżają skórę, zapewniając jej głębokie nawilżenie i zdrowy wygląd.
Trzcina pospolita właściwości lecznicze w medycynie chińskiej
W chińskim zielniku kłącze trzciny znane jest jako Lu Gen. Charakteryzuje się ono silnymi właściwościami detoksykacyjnymi, szczególnie w odniesieniu do układu pokarmowego, dlatego jest często stosowane w przypadkach zatrucia pokarmowego, spowodowanego spożyciem ryb, krabów czy alkoholu. W połączeniu z innymi ziołami Lu Gen jest również wykorzystywane w leczeniu nudności i wymiotów.
Lu Gen ma także zdolność łagodzenia pragnienia, leczenia suchości gardła i jamy ustnej, a także zaparć. Jest szczególnie skuteczne w stanach gorączkowych. W połączeniu z innymi ziołami stosuje się je przy kaszlu z obfitą żółtą plwociną, a także przy kaszlu z ropną plwociną, związanym z guzami płucnymi i ropniami płucnymi. Ponadto, Lu Gen wykazuje łagodne działanie diuretyczne, co sprawia, że jest zalecane w przypadku ciemnego, skąpego moczu oraz krwiomoczu, zwłaszcza gdy towarzyszą im drażliwość i silne pragnienie.
.
Trzcina wpływa uspokajająco na psychikę.
Oprócz wyciszającego szelestu trzciny i pięknego widoku dla zmysłów wywar z trzciny ma także działanie uspokajające. Osoby łatwo wpadające w złość i rozdrażnione z wyraźną suchością w ustach powinny popijać wywar z trzciny.
Inne zastosowanie trzciny pospolitej:
- Zdrewniałą i przesuszone trzcinę można stosować na pokrycia dachowe i płoty.
- Trzcina doskonale nadaje się na biomasę do ogrzewania domostw i przemysłu.
- Świetnie sprawdza się jako ściółka dla zwierząt domowych. Młode pędy natomiast jako pasza dla bydła.
- Trzcinę można również zastosować jako ekologiczne filtry w przydomowych oczyszczalniach ścieków.
Trzcina pospolita zastosowanie
Kłącza trzciny po wysuszeniu stosuje się w dawkach od 15 do 30 gr najczęściej w połączeniu z innymi ziołami. Dlatego każdą dawkę należy przyrządzać według wskazówek doświadczonego fitoterapeuty, terapeuty medycyny chińskiej bądź lekarza zajmującego się zielarstwem.
Trzcina Przeciwwskazania:
Stosowanie pojedynczych chińskich ziół lub ekstraktów ziołowych wymaga ostrożności. Zaleca się konsultację z profesjonalistą, aby upewnić się, że są one stosowane w sposób bezpieczny i skuteczny. W tradycyjnej medycynie chińskiej (TCM) zioła często łączy się w złożone formuły, które mają na celu wzmocnienie pożądanego działania oraz zminimalizowanie potencjalnych skutków ubocznych.
Ponieważ trzcina pospolita ma właściwości wychładzające, osoby, które odczuwają zimno lub są osłabione, powinny zachować szczególną ostrożność przy jej stosowaniu.
Podsumowanie właściwości leczniczych trzciny pospolitej
Trzcina pospolita (Phragmites australis), znana w tradycyjnej medycynie chińskiej jako Lu Gen, to roślina o szerokim spektrum zastosowań leczniczych. Wykazuje silne działanie detoksykacyjne na układ pokarmowy, co czyni ją skuteczną w leczeniu zatruć pokarmowych, zwłaszcza po spożyciu ryb, krabów lub alkoholu. Ponadto, Lu Gen łagodzi pragnienie, suchość gardła, zaparcia, a także wspomaga leczenie stanów gorączkowych oraz kaszlu z obfitą, ropną plwociną.
Trzcina posiada również łagodne działanie diuretyczne, co sprawia, że jest pomocna przy ciemnym, skąpym moczu i krwiomoczu. Ze względu na swoje właściwości wychładzające, trzcina powinna być stosowana ostrożnie przez osoby, które są podatne na uczucie zimna lub osłabienie.
W tradycyjnej medycynie chińskiej trzcina jest ceniona za zdolność do wyciszania organizmu i wspierania zdrowia w wielu aspektach, co sprawia, że jest nieocenionym elementem ziołolecznictwa.
Materiały źródłowe:
- „Materia Medica” Dr Tadeusz Błaszczyk;
- „Dzikie rośliny jadalne Polski” Łukasz Łuczaj.
- https://rozanski.li/1125/trzcina-zwyczajna-phragmites-australis-arundo-vulgaris-phragmites-communis-jako-lek-i-pokarm/
- https://zielniklodzki.pl/atlas-roslin/trzcina-pospolita/
- https://archiv.hanfjournal.de/hajo-website/artikel/2010/11november/s05_1110_Psychoaktive_Pflanzen_I.php
Views: 15
