Praca na nocne zmiany może mieć wiele konsekwencji dla naszego zdrowia, a jedną z nich jest zwiększone ryzyko zachorowania na raka. Nocny tryb życia zaburza naturalne rytm dobowy, wpływając na produkcję melatoniny – hormonu odpowiedzialnego za regulację snu. Czy istnieje sposób, by zminimalizować to ryzyko? Badania naukowe skupiają się na potencjalnych właściwościach melatoniny, która nie tylko poprawia jakość snu, ale może też odgrywać rolę w profilaktyce i terapii nowotworowej.
Melatonina a rozwój nowotworu
Endogenna (własna) synteza melatoniny zostaje bowiem zatrzymana lub znacznie zredukowana przez wpływ światła. W badaniach na zwierzętach skraca to ich życie aż o 25% i drastycznie zwiększa stopień zachorowalności na raka. Istnieją na szczęście dwa genialnie proste sposoby zmniejszające ryzyko rozwoju nowotworu.
Pierwszy to spanie w ciemnościach (najlepiej egipskich) – bo tylko wtedy melatonina jest syntetyzowana w potrzebnych dla zdrowia ilościach. Drugi polega na suplementacji melatoniny w razie wystąpienia prawdopodobieństwa jej niedoboru. Proste, prawda? Tak proste, że nie chce się wierzyć, aby to było skuteczne… A jednak działa naprawdę bardzo dobrze, bowiem skuteczność melatoniny w walce z nowotworami potwierdzają setki, jeśli nie tysiące badań naukowych.
Melatonina, światło i rak
Wspomniane w leadzie dramatyczne skrócenie życia i zwiększenie ryzyka zachorowania na raka wywołane niedostateczną produkcją melatoniny potwierdzają to m.in. badania z 2007 r1. W badaniach z 2008 r. wykazano natomiast, że organizm żyjący i śpiący ciągle „w świetle”, wytwarza znacznie mniej melatoniny, niż organizm mający fazy prawdziwej ciemności w nocy. W efekcie zachorowalność na raka w grupie pierwszej jest znacznie wyższa2,3 niż w drugiej. Można jednak ryzyko rozwoju nowotworu zmniejszyć poprzez suplementację melatoniny4.
O tym, że zależność między spaniem przy dostępie światła, a więc zmniejszoną syntezą melatoniny, a większym ryzykiem rozwoju raka to nie kwestia przypadku, świadczą wyniki badania, w którym obserwowano zwierzęta z usuniętą szyszynką. Wykazywały one wysoki stopień zachorowalności na raka; który jednak można było zmniejszyć poprzez podawanie melatoniny5. Udało się też potwierdzić w badaniach na myszach, że stopień zachorowalności na raka piersi poprzez działanie melatoniny został zmniejszony 2,5-krotnie6.
Jeszcze w latach 90. XX wieku, również w badaniach na myszach, wykazano, że istnieją ogromne różnice we wzroście guzów rakowych w zależności od ilości oświetlenia w nocy. Tym samym potwierdzono, że dłuższa praca na nocne zmiany zwiększa ryzyko zachorowania na raka piersi7. Melatonina jest zatem konieczna, aby zapobiec rozwojowi tej choroby – najlepiej endogenna, czyli wytwarzana głównie przez szyszynkę, ale jeśli jest jej za mało – suplementacja melatoniną też przynosi dobre efekty.
Melatonina na raka? Przeciwnowotworowe działanie melatoniny
Melatonina wykazuje wiele właściwości, które wspomagają walkę bezpośrednio z komórkami nowotworowymi i zakłócają przebieg procesu nowotworzenia.
- Melatonina zabija komórki rakowe poprzez wolne rodniki.
Choć melatonina to silny antyutleniacz, to – paradoksalnie – w komórkach rakowych hormon ten wytwarza tak duże ilości wolnych rodników, że w końcu prowadzi do apoptozy (śmierci) tych komórek. W zdrowych komórkach mechanizm działania melatoniny jest dokładnie odwrotny: ochrania zdrowe komórki przed wolnymi rodnikami i apoptozą, którą te nadreaktywne formy tlenu powodują.
Działanie melatoniny w komórkach rakowych przypomina zatem pro-oksydacyjny efekt uzyskiwany przy dożylnym podawaniu dużych dawek witaminy C, gdzie komórki rakowe giną, zabijane przez wolne rodniki, które witamina C wytwarza tylko w chorych komórkach8 . - Kwasy omega 6 sprzyjają powstaniu raka. Melatonina może temu zapobiec.
Kwasy tłuszczowe omega 6 (których dużo jest m.in. w oleju słonecznikowym, kukurydzianym, z ostropestu, z pestek winogron) w komórkach rakowych dają bodziec do wytworzenia środowiska silnie sprzyjającego podziałom mitotycznym, a więc namnażaniu się komórek. Melatonina może temu całkowicie zapobiec poprzez zablokowanie wnikania kwasów omega 6 do komórki rakowej9, co w efekcie prowadzi do wstrzymania wzrostu raka/guza10. - Melatonina pobudza/aktywuje system odpornościowy do walki z rakiem.
Rola melatoniny w aktywowaniu układu odpornościowego nie podlega obecnie dyskusji11. Melatonina działa immunostymulująco na kilka różnych sposobów12, w tym:
pobudza aktywność komórek określanych mianem naturalnych zabójców (NK – z ang. natural killer), dzięki czemu organizm zyskuje lepszy nadzór nad samym sobą na poziomie komórkowym;
stymuluje wytwarzanie cytokin, na przykład interleukin (IL) -2, IL-6, IL-12 i interferonu (IFN). Melatonina, oprócz bezpośredniego działania onkostatycznego (zatrzymującego rozwój nowotworu), chroni organizm także pośrednio, gdyż zabezpiecza komórki macierzyste hemopoezy (komórki macierzyste szpiku) przed toksycznym działaniem przeciwnowotworowych preparatów stosowanych podczas chemioterapii. Patrząc przez pryzmat tych mechanizmów, spanie w całkowitej ciemności i w nocy, dzięki któremu następuje fizjologiczny wzrost ilości melatoniny w organizmie, należy zatem uznawać za „naturalne ograniczenie” powstania, rozwoju i rozprzestrzeniania się nowotworu. - Melatonina wzmacnia działanie chemioterapii.
Już w 2003 r. naukowo potwierdzono, że u pacjentów leczonych następującymi chemioterapeutykami: 5FU, Cisplatin, Athrazyklin, Irinotecan = CPT 11, którym jednocześnie podawano melatoninę, uzyskiwano aż o 50% lepsze wyniki terapii! Zauważono też, że dzięki melatoninie można zmniejszyć ilość stosowanych w leczeniu chemioterapeutyków – gdyż połowa dawki CPT 11 dała ten sam efekt, co dawka cała13. Ważne: wykazano, że melatonina znacznie wzmacnia efekt działania cisplatyny14.
Nadzwyczajna skuteczność melatoniny w leczeniu nowotworów.
Nadzwyczajną użyteczność melatoniny w leczeniu nowotworów w powiązaniu z równoczesną chemioterapią lub radioterapią, związaną z wysoką skutecznością i bezpieczeństwem stosowania tego hormonu, najlepiej ukazują badania kwalifikowane jako przeglądy i meta analizy badań randomizowanych – gdyż dostarczają wielu miarodajnych wyników i porównań.
Oto przykłady dwóch takich badań:
- 2011 r., The Canadian College of Naturopathic Medicine, Toronto w Kanadzie15 – badanie prowadzono pod kątem sprawdzenia użyteczności melatoniny jako środka wspomagającego w terapii nowotworowej z zastosowaniem chemioterapii lub bez niej. Metaanaliza dotyczyła 21 badań zaawansowanych nowotworów ze średnim ryzykiem umieralności 63% w pierwszym roku. Poprawa u pacjentów bez możliwości zastosowania innej terapii wynosiła:
– całkowita odpowiedź: 233%;
– częściowa odpowiedź: 170%;
– stabilizacja choroby: 150%.
W badaniach, gdzie stosowano chemoterapię, w czasie której podawano też dodatkowo melatoninę, doszło do zmniejszenia liczby zgonów w ciągu 1 roku o 40%, jak i odnotowano wzrost:
– całkowitej odpowiedzi: o 250%;
– częściowej odpowiedzi: o 170%;
– ustabilizowania choroby: 115%.
Ponadto doszło do znacznego zmniejszenia skutków ubocznych chemioterapii: osłabienia, leukopenii, nudności, wymiotów, obniżenia ciśnienia, małopłytkowości (trombocytopenii).
- 2014 r., Department of Pharmacy, The First Affiliated Hospital of Xinxiang Medical University w Chinach – badacze po przejrzeniu prac z trzech lat poprzedzających ich analizę wykazali, że dzięki melatoninie uzyskiwano:
– 50% większe szanse na przeżycie 1 roku;
– 50% lepsze wyniki częściowej lub całkowitej remisji;
– silną redukcję skutków ubocznych chemio- i radioterapii – dotyczy to wielu aspektów, w tym trombocytopenii, czyli małopłytkowości – częstego powikłania konwencjonalnego leczenia raka (spadek częstości występowania do zaledwie 2% zamiast 20%), uszkodzenia nerwów (zaledwie 2% zamiast 15%), osłabienia (tylko 17% zamiast 50%).
Wskażcie drugą tak tanią i prostą substancję, powodującą wymienione efekty wszystkie naraz. Melatonina praktycznie podwaja szansę na wyzdrowienie przy zmniejszonym o połowę ryzyku; i to wszystko – bez skutków ubocznych.
Reasumując: Melatonina mało znana i niedoceniana substancja niezbędna w zapobieganiu wielu chorobą i w walce z wieloma chorobami. Może jednak warto pomyśleć o suplementacji?
Niniejszy artykuł stanowi zredagowane tłumaczenie fragmentu pracy autorstwa dra med. Helmuta B. Retzeka.
Polecamy również artykuł jak niedobór melatoniny może mieć wpływ na zdrowie
oraz artykuł, jakie nowotwory mogą się rozwijać przy niedoborach melatoniny.
Materiały źródłowe:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18383709
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18416062
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18652239
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21266165
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12163845
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11781542
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22349009
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21431366
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10085462
http://www.homeopathy.at/linoleic%20acid
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17446010
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18815150
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12820485
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22050627?dopt=Citation
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22019490
Views: 39
