rodzaje cukru

Cukier – ten biały proszek, który od wieków dodaje słodyczy naszemu życiu, może być równie kuszący, co szkodliwy. W obliczu licznych ostrzeżeń o negatywnym wpływie rafinowanego cukru na zdrowie, często zastanawiamy się: jaki rodzaj cukru wybrać, aby cieszyć się słodyczą bez obaw o konsekwencje? Czy bezpieczniejszy będzie cukier trzcinowy, ksylitol, miód, stewia, czy może fruktoza? To pytanie prowadzi nas do ciągłych poszukiwań i kulinarnych eksperymentów.

W tym przewodniku po słodzikach nie tylko odpowiemy na to pytanie, ale również zaprezentujemy różne rodzaje cukru dostępne na rynku i omówimy ich wpływ na zdrowie. Dowiesz się, które zamienniki cukru są najbezpieczniejsze i jak mogą wpłynąć na Twoje codzienne nawyki żywieniowe. Przyjrzymy się zaletom i wadom różnych rodzajów cukru, abyś mógł dokonywać świadomych wyborów, dbając o zdrowie swoje i swoich bliskich. Zapraszamy do lektury, która pomoże Ci podjąć słodką, ale przemyślaną decyzję.

Rodzaje cukru na Rynku. Co wybrac?

O szkodliwości rafinowanego białego cukru już pisaliśmy tu: Cukier a zdrowie. A co z innymi rodzajami cuku, syropami lub słodzikami? Oto specjalnie przygotowany przewodnik, aby ułatwić zdrowszy wybór.

Co to jest Sacharoza?

To grupa cukrów prostych. Możemy w tej grupie znaleźć zarówno cukry rafinowane, jak i nierafinowane. Jedyną różnicą jest to, że nierafinowane są mniej przetworzone i zawierają śladowe ilości mikroelementów, natomiast cukry rafinowane nie maja żadnych mikroelementów, w dodatku są bielone substancjami chemicznymi min. chlorem . Nadal są jednak cukrami bardzo obciążającymi nasz układ odpornościowy. Do tej grupy zaliczamy między innymi:

Brązowy cukier

Podobnie jak biały cukier jest pozyskiwany z buraka cukrowego. Jest mniej oczyszczony, co nadaje mu kolor brązowy. Choć w powszechnej opinii uważa się go za zdrowszy od cukru białego ze względu na obecność śladowych ilości mikroelementów, cukier tzw. brązowy podobnie jak cukier biały ma bardzo wysoki indeks glikemiczny. Spożywanie tego cukru prowadzi do nadmiernej aktywności trzustki, powodując jednocześnie stany zapalne w organizmie i otyłość. Cukier brązowy podobnie jak i biały niszczy w naszym organizmie witaminę C.

Cukier trzcinowy

Uzyskany z odparowanego soku z trzciny cukrowej. Ma posmak lekko karmelowy i lepką konsystencję. Jest również bogaty w witaminę A, B 1, B 2, wapń fosfor i chrom. Zawiera 20 razy więcej żelaza i cynku niż cukier brązowy z buraka cukrowego. Jest wysoko kaloryczny i działa na nasz organizm podobnie jak cukier brązowy z buraka. W niektórych przypadkach jest wręcz zalecany. Poczytaj na ten temat  artykuł  Czarny cukier

jaki cukier wybrac melasa

Cukier kokosowy

W celu uzyskania cukru kokosowego nacina się kwiat palmy kokosowej i zbiera gęsty sok/ żywicę. Następnie się ją podgrzewa do momentu odparowania całej wody. Wiele składników odżywczych w procesie odparowania zostaje utraconych. Niemniej jednak według Departamentu Rolnictwa na Filipinach, taki cukier zawiera żelazo, cynk, potas i wapń.
Cukier ten ma nieco niższy indeks glikemiczny z powodu zawartości inuliny, (rodzaj błonnika) co znacznie spowalnia wchłanianie glukozy. Cukier kokosowy ma tyle samo kalorii co zwykły biały cukier

Miod

Temperatura miodu nie powinna przekraczać 34°C. Nie nadaje się do pieczenia, gotowania, słodzenia gorących napoi, ponieważ traci swoje właściwości takie jak: witamina B 6, niacyna, tiamina, ryboflawina i inne śladowe ilości minerałów. Należy być bardzo wymagającym w zakupie miodu, ponieważ znaleziono w miodzie wiele substancji niekorzystnych dla zdrowia m.in. pyretroidy (środek owadobójczy stosowany w rolnictwie przemysłowym) antybiotyki i metale ciężkie. (szczególnie miody sprowadzane z Chin były zanieczyszczone).


W Unii Europejskiej brakuje rozporządzeń określających jakość miodu z upraw biologicznych. Niestety większość miodów sprzedawanych w sklepach nie ma pyłku kwiatowego w swoim składzie (bardzo korzystnego dla naszego zdrowia). Organizm trawiąc miód, produkuje duże ilości insuliny, poważnie osłabiając układ odpornościowy.


Miód składa się w 80% z cukru. Jedna łyżeczka miodu ma 22 kalorie gdzie cukier w takiej samej ilości ma ich 16. Dla osób nie mających problemów zdrowotnych takich jak, nowotwór, cukrzyca, zaburzenia pracy trzustki, nadciśnienie, candidę czy nadmiar śluzu w organizmie, miód w rozsądnych ilościach może nam osłodzić dzień bez większych konsekwencji zdrowotnych. Jeżeli jednak po spożyciu miodu poczujesz się senny lub wystąpi tak zwana mgła mózgowa (najczęściej w następnym dniu), zwróć uwagę na stan zdrowia swojego organizmu.

Melasa z buraka cukrowego i trzciny cukrowej

W zależności od rośliny, z której pozyskuje się melasę, zależy jej smak i właściwości. Melasę uzyskuje się, odparowując sok danej rośliny aż do uzyskania konsystencji gęstego syropu.
Melasy zawierają nieco więcej wartości odżywczych i witamin, ponieważ proces odparowywania jest krótszy w uzyskaniu melasy niż cukrów.

Slody

Słody uzyskuje się z cukru zbożowego. Największym zagrożeniem dla zdrowia jest obecna chemizacja upraw zbóż. Słody najczęściej są zanieczyszczone pozostałościami po opryskach.
W medycynie chińskiej stosuje się słód jęczmienny w leczeniu niektórych schorzeń spowodowanych zimnem i niedoborami takimi jak m.in. bulgotanie w brzuchu i ból brzucha z powodu zimna (określenie zimna i niedoboru jest w odniesieniu do nazewnictwa syndromów medycyny chińskiej i nie może stanowić rozumowania medycyny zachodniej).

Syrop z Agawy

Ma bardzo wysoki indeks glikemiczny, co oznacza przy spożyciu wyrzut insuliny. Syrop z agawy w 90% składa się z fruktozy.

Syrop Klonowy

Pozyskuje się przez odparowanie soku z klonu cukrowego. Sam sok pobierany z drzewa zawiera 2-3% cukru głównie sacharozy. Znajdziemy w nim witaminy z grupy B, niacynę, kwas foliowy, biotynę. Najlepiej kupować syrop klasy B z małych firm dbających o jakość produktu, ponieważ w syropach z dużych produkcji znaleziono pozostałości formaldehydu.

Co to jest Fruktoza

Uważana za naturalny cukier pochodzący z ekstraktów owoców dlatego jest wybierana przez diabetyków. Cukier zawarty w owocach to przede wszystkim sacharoza a każda sacharoza w 50% składa się z fruktozy.
Fruktoza sprzedawana w sklepach w postaci białych kryształków niestety nie jest  substancją naturalną i korzystną dla diabetyków. Taką fruktozę pozyskuje się z syropu kukurydzianego, trzciny cukrowej oraz buraków cukrowych.

Aby otrzymać fruktozę, potrzeba oczyszczony (do czystej białej sacharozy) cukier trzcinowy, kukurydziany lub buraczany. Następnie w procesie dalszego przetwarzania oddziela się glukozę od fruktozy. Fruktozę rafinuje się do postaci cukru prostego.
Największy problem ze spożywaniem fruktozy polega na tym, że choć nie zmienia poziomu insuliny i cukru we krwi na insulinoodporność ma bardzo zły wpływ. Takie szkodliwe działanie zwiększa ryzyko chorób serca i cukrzycy obu typów. Fruktoza również zwiększa ciśnienie krwi i zakłóca proces wchłaniania składników odżywczych ze spożywanych pokarmów.

Wiele produktów spożywczych zawiera fruktozę zwłaszcza w postaci syropu kukurydzianego. Dlatego czytaj skład napoi, dżemów, ciastek itp.

Alkohole cukrowe

Jak sama nazwa wskazuje, są grupą węglowodanów o składzie chemicznym podobnym do alkoholi i cukrów, ale nie są technicznie ani alkoholami, ani cukrami. Jest wiele alkoholi cukrowych, ale najpopularniejsze to:

  • ksylitol,
  • glicerol,
  • mannitol,
  • erytrytol,
  • sorbitol.

Alkohole cukrowe są w miarę bezpieczne, ale mają też działania niepożądane takie jak wzdęcia, biegunki, bóle brzucha. Najczęściej te objawy występują po nadmiernym spożyciu. Są jednak osoby, u których niepożądane skutki mogą wystąpić po niewielkiej ilości spożytego cukru alkoholowego.

Alkohole cukrowe również podnoszą poziom cukru we krwi, ale nie tak znacznie, jak inne cukry. Żaden z alkoholi cukrowych nie rozkłada się całkowicie w przewodzie pokarmowym, czyli są tylko częściowo wchłaniane. Z tego też powodu są dopuszczalne w niektórych restrykcyjnych dietach.

czym zastapic cukier
Od lewej kolejno: stewia, cukier trzcinowy, cukier karmelizowany, cukier puder, cukier brązowy, cukier biały z buraka cukrowego

Uwaga

Alkohole cukrowe są obecnie bardzo często podrabiane. Np. ksylitol wytwarzany jest z hemicelulozy, kolb kukurydzy i pulpy drewnianej. Składniki są miażdżone na pulpę, a następnie za pomocą tlenku wapnia, kwasu siarkowego, kwasu fosforowego i innych substancji chemicznych uzyskuje się krystaliczny cukier zwany „naturalnym” cukrem brzozowym

Sztuczne słodziki zdrowa alternatywa dla cukru?

Mimo reklamy, że nie zawierają cukru, nadal zawierają kalorie.
Sztuczne słodziki ukrywają się pod nazwą:

  • aspartam,
  • acesuflam,
  • neotam,
  • sacharyna,
  • sukraloza,
  • adwantam

Obecnie powstają wciąż nowe nazwy. Podobnie jak cukier te substancje uzależniają, ale bardziej szkodzą zdrowiu. Sztuczne słodziki są dla naszego ciała zupełnie obcymi tworami. Ponieważ nie występują w naturze, nasz organizm nie umie sobie z nimi poradzić.

Spożywanie sztucznych słodzików prowadzi olbrzymich problemów zdrowotnych.

Najbardziej chyba niechlubną sławą cieszy się tak powszechnie stosowany przez przemysł spożywczy ASPARTAM.

Znajdziemy go niestety przede wszystkim w produktach dla dzieci. Wszystkie gumy do żucia z napisem Sugar free zawierają aspartam. Syropy, leki słodzone dla dzieci, napoje typu light, napoje izotoniczne to tylko wierzchołek góry lodowej rujnującej zdrowie.
O Aspartamie będziemy jeszcze pisali, bo sprawa jest bardzo poważna.

To, co ciekawe to Amerykańska Agencja Żywności i Leków odnotowała, że od czasu pozwolenia wprowadzenia aspartamu do spożycia aż o 75% wzrosły skutki uboczne wywołane dodatkami do żywności. Zanotowano wzrost rozmaitych dolegliwości od bólu głowy, przez bezsenność, palpitacje serca, napady złości, utratę pamięci, szumy w uszach, bóle stawów i wiele, wiele innych łącznie z utratą życia.

Wystrzegaj się takich substancji, jeżeli chcesz być zdrowy.

Naturalne słodziki roślinne

Są najbezpieczniejsze dla zdrowia. Niektóre z nich jednak mocno podnoszą indeks glikemiczny jak choćby syrop z  daktyli.
Nie każdy smak naturalnych słodzików nam odpowiada. Stewia czy lukrecja, choć są roślinami i mają wręcz właściwości prozdrowotne, nie każdemu smakują. Do takich naturalnych słodzików zaliczamy również owoc mnicha. Jest bardzo słodki ok. 300 razy bardziej niż cukier, ale w Polsce praktycznie niedostępny.
Niemniej jednak warto się do takich substancji przekonać, bo wygląda na to, że są bezpieczne dla naszego organizmu.

Rodzaje Cukru a Ich Wpływ na Zdrowie Posumowanie

Podsumowując, wybór odpowiedniego rodzaju cukru ma istotne znaczenie dla zdrowia metabolicznego i ogólnego dobrostanu. W naszym przewodniku omówiliśmy różne rodzaje cukru, takie jak cukier trzcinowy, brązowy, kokosowy, a także naturalne słodziki, takie jak miód, stewia i syropy roślinne. Każdy z tych rodzajów cukru charakteryzuje się unikalnym profilem chemicznym i odmiennym wpływem na organizm, w tym na poziom glukozy we krwi, indeks glikemiczny oraz reakcje insulinowe. Świadomy wybór rodzaju cukru może pomóc w minimalizowaniu ryzyka chorób metabolicznych, takich jak cukrzyca czy otyłość, a także wspierać zdrowie układu krążenia i równowagę hormonalną. Dzięki tej wiedzy, konsumenci mogą podejmować bardziej świadome decyzje, które sprzyjają długoterminowemu zdrowiu.

Materiały źródłowe:

„Odżywianie dla zdrowia” P. Pitchford,

„Ponadczasowe tajemnice zdrowia i odmładzania” A. Moritz,

„Naturalne metody na zdrowe zęby” R. Nagel,

„Dieta ketogeniczna” M. Emmerich,

„Dieta ketogeniczna” B. Fife,

„Stewia” B. Simonsohn,

„Dzika kuchnia” Ł. Łuczaj,

„Jelita wiedzą lepiej” M. Mosley,

„Ulga dla brzucha” R. Chutkan.

Views: 16

Podobne wpisy